PETITIE TEGEN VONNIS PLAGIAAT LUC TUYMANS

Neem contact op met de schrijver van de petitie

Dit discussie-onderwerp is automatisch gecreëerd voor petitie PETITIE TEGEN VONNIS PLAGIAAT LUC TUYMANS.


Gast

#1

2015-02-02 14:10

Dit proces zou moeten uitgeroepen worden tot het dadaïstisch manifest van het jaar 2015 - het is een kunstwerk op zichzelf en zou zijn plaats moeten vinden in een museum voor actuele kunst!

Welk statuut heeft journalistieke fotografie tegenover kust? Kan er nog een onderscheid gemaakt worden tussen wat er in een Museum voor Fotografie en het Museum voor Actuele Kunst getoond wordt?
Welk statuut heeft de tekening - of het schilderij - tegenover de foto in de rechtspraak?
vb: Tijdens rechtszaken mogen er tekeningen worden gemaakt maar geen foto’s - : een beschuldigde kan zich verzetten tegen de publicatie van foto’s van hem in de krant, maar niet tegen tekeningen. In deze zaak worden deze beelden wel degelijk op gelijk niveau behandeld, zoals hier ook de foto van het schilderij die door de rechter met de krantenfoto werd vergeleken stelt deze gelijk.

De wetgeving hiermtrent dient dringend tw worden geactualiseerd.
Aan kunstenaars moet niet verteld worden dat ze de principes van de kunst moeten herzien - hun werk is daar de inhoud ervan. Ieder kunstenaar herziet de principes van de kunst en signeert deze revisie.


Gast

#2

2015-02-02 15:36


Akelig dat een rechter en een top-advocaat zo een simple zaakje zo verkeerd inschatten. Schuilend achter zijn wet-tekstjes uit lang vervlogen tijden.

Deze mensen beslissen dagelijks over andermans leven zonder inschattingsvermogen dus.
Zeer akelig.

of

A Flemish Judge ! ipv de huidige titel van het werk.

groeten,
Kwinten


Gast

#3

2015-02-02 15:53

Naar mijn oordeel had de rechter beter moeten nadenken hoe nu bekeken moet worden,ook mijn echtgenote Elza Van Uytfang denkt daar zo over.
We hopen dat gezond verstand gelijk haalt.
TM

#4 En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ...

2015-02-02 19:47

abcdef abcdef

Zelf ben ik  20 jaar werkzaam in de grafische sector. Toen ik in de sector startte als prepress medewerker/vormgever was er een zeker respect tegenover iemand die het grafisch beroep uitoefende. De investeringen waren enorm. Computers, printers, fototoestellen, etc. kosten een fortuin, maar zonder de vakkennis stond je nergens. De laatste 10 jaar is alles drastisch in prijs is gezakt, wat maakt dat iedereen op zijn pc'tje thuis wel iets kan ontwerpen, en iedereen met een low-budget fototoestel, wel een foto kan nemen.

Toch blijft professionele hard- en software zeer prijzig maar onmisbaar bij diegene die hun beroep ernstig nemen en streven naar professionele kwaliteit, maar ook omdat hun klanten dat eisen.

Wat veel mensen echter vergeten is dat de grafische beroepen, ondanks de toegankelijk bij de thuisgebruiker, zeer veel vakkennis vergt en aan de uitvoerder enorme inspanningen vraagt om up-to-date te blijven. Geen enkel sector evolueert zo snel dat permanente bijscholing een must is. En dan is er nog de permanente druk om te werken tegen deadlines.

Maar helaas is doordat iedereen zelf over een pc'tje en fototoestel beschikt, het respect compleet verloren gegaan tegenover al die fotografen, vormgevers, webdesigners, ... Er leeft bij de bevolking de perceptie dat alles maar "een druk op de knop is" of  "een hobby", want zo ervaren ze het zelf ook. Echter de uren/dagen werk dat een fotograaf heeft om de perfecte foto te nemen ziet niemand. Van het opstellen van de perfecte compositie met belichting, tot het uren nabewerken  tot de fotos hun ware pracht tonen, heeft elke professional het beste van zichzelf gegeven en zijn dagen van hard werk  verstreken.

En helaas is door het gebrek aan respect, ook de  bereidheid tot het betalen van een eerlijke prijs compleet verloren gegaan. Iedereen dat ik ken die in de grafische sector werkt, krijgt regelmatig de vraag om opdrachten uit te voeren. Van trouwfoto's tot bedrijfswebsites, geen enkel verzoek is te klein. Maar als het over betalen gaat, krijgt iedereen resoluut de volgende voorstellen: "je mag dan ook naar het avondfeest komen", "je mag op onze kosten ne keer gaan tanken", "je mag je naam onder het werk zetten, zo heb jij ook reclame" of "kom ne keer langst om ne keer te komen eten".... Als je dan uiteindelijk toch een bedrag laat vallen, ben je een dief, een bloedzuiger, een parasiet... Het vreemde is dat mensen met plezier 3000 euro betalen aan werkuren voor de aanleg van de oprit van de woning, maar voor hetzelfde aantal werkuren een webdesigner of fotograaf niet willen betalen... Dan wordt die persoon plots een oplichter...

En wat merken we nu ? Een fotograaf  moeten nu ook maar aanvaarden dat zijn werk zonder scrupules wordt gekopieerd door een schilder, omdat die zelf niet over de kwaliteiten beschikt om een artistieke foto te nemen, of om een werk te creëren zonder beroep te doen op fotomateriaal van iemand anders. Hierbij negeert en minimaliseert hij compleet de artistieke en technische prestaties van de fotografe in kwestie, en dit om zijn eigen gebreken te verdoezelen. En dit is werkelijk een brug te ver...

Dit is waarom de uitspraak van de rechter compleet terecht is. De enige die onrecht werd aangedaan in de uitspraak van de rechter, is de fotografe die opnieuw niet werd vergoed voor de plagiaatververij van Dhr. Tuymans. Eerlijker had geweest dat haar onmiddellijk een bedrag werd toegekend gelijkgesteld aan de verkoopsprijs van het doek …


Gast

#5

2015-02-02 21:03

deze aanklacht is waanzin ,,,en de uitspraak is waanzinnig,,,waarschijnlijk heeft die rechter veel aandacht nodig,,,bij deze krijgt hij ze!

Gast

#6

2015-02-02 21:42

Tuymans is geen fotograaf!
fotografieisgeenkunst

#7 fotografie als kunst is passé

2015-02-02 21:59

Bah, tegenwoordig kan iedereen toch fotootjes trekken. Er zijn massa's foto's op internet te vinden en Facebook laat in haar nieuwe overeenkomst weten dat ze zich het recht toeëigent privéfoto's van mensen zelf te gebruiken. Vroeger was een fotograaf en een foto een unicum. Tegenwoordig kan je er niet meer naast kijken in de stad in het straatbeeld, in etalages en op het web. Het is geen kunst meer, dat is de harde realiteit.


Gast

#8

2015-02-03 07:54

geef in een wereld die voortdurend grenzen trekt de kunst de vrijheid die ze verdient.

Gast

#9

2015-02-03 11:10

Goedzo!..Hulde Luc Tuymans!
Johan Smets

#10 Re: En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ...

2015-02-03 17:04

#4: TM - En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ... 

 Proficiat, dat is nu net wat ik op facebook tracht duidelijk te maken.

Daarenboven zien de dames en heren artiesten niet dat ze met hun roep om absolute vrijheid net hetzelfde vragen als Dedecker en co: vrijheid voor de machtigen: de alom erkende artiest en zijn machtige galerie die niet enkel de ( bescheiden ) auteur van de foto onderuit halen, maar zich ook nog het reproductierecht willen toe-eigenen, want daar gaat het vonnis over ( blijkbaar heeft niemand zich de intellectuele moeite getroost om dat te lezen, roepen met de horde is ook zoveel makkelijker ). Inderdaad, het schilderij wordt niet vernietigd, afgepakt, verbeurd verklaard ; evenmin wordt het contract vernietigd dat het schilderij toekent aan een Texaanse miljardair, die dat enkel kan kopen omdat hij te weing belastingen betaalt, noch moet Luc Tuymans boetes betalen of wat dan ook: het enige dat hij niet mag is het schilderij reproduceren, met andere woorden, de rechter ontzegt hem de copyright en wil dat nu toch net datgene zijn dat hijzelf ontzegt aan de fotograaf !

En men moet nu niet zeggen dat de foto geen artistieke kwaliteiten heeft: in een interview lang voor de hele zaak verklaarde Tuymans: " Het oorspronkelijk beeld is zo sterk dat ik het niet zo zwaar moest bewerken als ik gewoonlijk doe met de foto's die ik als inspiratiebron gebruik. Ik zag de foto en wist meteen: Dedecker, dat zweet, zo veelzeggend in het licht van de verkiezingen die hij toen zwaar verloor. Een heel sterk beeld ." Woorden van Tuymans zelf !

Het vonnis gaat dan ook NIET om de artistieke vrijheid, wel om het copyright dat wil zeggen om de keiharde economische realiteit: het ( in geld waardeerbare ) recht op reproductie van die  die de N.V. Tuymans ontzegt aan de fotograaf, maar waar hijzelf van vindt dat het hem wel toekomt.

Dat is nu typisch wat de economisch machtigen altijd doen: zichzelf alles toe-eigenen, ook wat van anderen is in casu: respect voor de auteur of minstens mede-auteur van het beeld.

Dat een deel van de kunstenaarswereld bereid is deze  praktijken van roofkapitalisme te steunen  is erg bedenkelijk 

 

oblomov

#11 De uitspraak van de rechter is terecht!

2015-02-04 12:46

De uitspraak van de rechter is terecht. Luc Tuymans had vooraf om toestemming moeten vragen voor het gebruik van deze foto.

Was het nu een onbeduidend naamloos kiekje geweest, doch de naam van de fotograaf (die, nota bene, met fotograferen haar brood verdient) was hem bekend. De foto is niet onbeduidend, maar heeft een sterke karakteristieke uitstraling en dat heeft Tuymans goed gezien. Zo goed dat hij er nauwelijks iets aan hoefde te veranderen; zoals hij zelf beweerde.

De uitspraak van de rechter beknot geenszins de artistieke vrijheid, zoals Tuymans en de zijnen met overdrijving blijven beweren, want hij mag nog steeds foto's naschilderen, maar wel in overleg met de maker (zoals gebruikelijk in de fotografie en andere kunsten). Ook staat het Tuymans vrij om zelf foto's te maken en die na te schilderen.

Een slechte verliezer die Tuymans. Eerst heeft hij nog geprobeerd het op een parodie te gooien, maar hij denkt zeker dat we onnozel zijn, de rechter in ieder geval niet.

TL

#12 Terechte uitspraak!

2015-02-06 14:29

Tuymans heeft zijn gekende nat-op-nat truuck als een loutere filter op de foto van Katrijn Van Giel toegepast. Hij veranderde te weinig aan de compositie en expressie van het onderwerp om te kunnen spreken van een volledig nieuw autonoom werk. Argumenten over de artistieke inhoud en boodschap passen niet in een debat over beeldrechten. 

Het is opmerkelijk dat velen zich zo met zo weinig respect uitlaten over persfotografie. De grens tussen toegepaste kunst en beeldende kunst is soms erg klein. Mijn complimenten voor Katrijn Van Giel voor haar excellente foto. 

H. Coopman

#13 Re: fotografie als kunst is passé

2015-02-06 16:34

#7: fotografieisgeenkunst - fotografie als kunst is passé 

 Ook schilderkunst is passé, want ik doe dat ook, en dan nog zonder academie. Volgens mij is mijn werk beter dan dat van Tuymans.

H. Coopman

#14 Onderwerp

2015-02-06 16:36

Wanneer ik "iets toevoeg" aan een schilderij van Hansen (en de kleuren wat beter maak), plagieer ik dus niet? 

H. Coopman

#15 Bekendheid

2015-02-06 17:15

Is het niet zo dat Hanssen of Tuymans enkel naambekendheid willen "redden"?

Wanneer immers copyright van fotografie ondergeschikt mag worden aan aanwezigheid in onze beeldcultuur, dan geldt dat toch ook voor foto's van werken van beide schilders?

Cosimo

#16 Re: Re: En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ...

2015-02-06 20:07

#10: Johan Smets - Re: En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ... 

 Inderdaad... de foto is een heel sterk beeld en dat heeft de 'naschilder' wel onmiddellijk gezien.
We hebben hier te maken met  realistische kunst die 'inlevingskunst' is. Zich inleven in de werkelijkheid. (Abstracte kunst neemt afstand van de werkelijkheid). 
'Schilderijen waarin personen worden afgebeeld zoals ze eruit zien in werkelijkheid, dit zijn natuurproducten en zeker geen kunst'. 
De foto op zichzelf is originele grote kunst omdat het beeld zeer diepgaand is!

Het schilderij is een symptoomproduct die geen enkele creativiteit bevat.
'Om te weten als een kunstwerk echt 'authentiek' is, moet het op 'eigen benen' kunnen staan.  
Aangezien het schilderij  een kopie is, is het niet authentiek en dus geen creatieve kunst.

Het schilderij is een overschatting van zowel het formele (de vorm) als van het inhoudelijk aspect.
Vele analytici ... Jung, Nietszche, Freud, Kant, Spielrein, Moltzer, Wilhem Worringer etc.. noemen dit, 
"typische dwaalwegen en vergissingen". (overgenomen van een site!)

Ik ben zo vrij eens te verwijzen naar de site www.hedendaagsekunst.be (kwestie van plagiaat :-)) ...
daar kan je de 'Amazing Story' lezen, de basisvoorwaarden voor Creatieve G-art.

Een zeer diepgaande analyse van wat kunst hoort te zijn...!

Ik hoop ten zeerste dat Dhr. Tuymans een vergoeding mag betalen aan de fotografe en dat zou maar eerlijk zijn ook.

Dit bericht is verwijderd door de schrijver ervan (Toon details)

2015-02-10 11:00


Theo J

#18 Re: Re: Re: En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ...

2015-02-11 15:30

#16: Cosimo - Re: Re: En dit is waarom de uitspraak wel terecht is ...  Wauw... interessant! Eigenlijk ligt het begin van de fotografie niet in het jaar 1816 toen de chemische middelen aanwezig waren om het fotografische beeld te ontwikkelen en te fixeren.... maar ver daarvoor, met de uitvinding vd donkere kamer (da Vinci) en de lenzen. Je zou kunnen zeggen dat de ontdekking vd fotografie gesplitst moet worden in 2 fasen: De ontdekking vd optische middelen (lenzen / donkere kamer), en de ontdekking vd chemische middelen (ontwikkelaar / fixeer zilver chloride/bromide ed). Je ziet vervolgens dat de fotografie steeds verder ontwikkelt, en invloed uitoefent op de schilderkunst. Al in de 17de eeuw werden schilderijen gemaakt die een fotografische oorsprong hadden. Via projecties met lenzen werden allerlei details geschilderd die niet zo nauwkeurig hadden kunnen worden geschilderd zonder die techniek. Je zou kunnen zeggen dat men fotografeerde met schilderkunstige middelen. En op het ogenblik dat de foto echt kon worden afgedrukt met chemische middelen... Toen ontstond in de schilderkunst de stormachtige ontwikkeling die zich afkeerde vh figuratieve. Dat had de fotografie immers overgenomen. Zo is in mijn ogen het ontstaan van de fotografie de belangrijkste factor geweest in de ontwikkeling vd schilderkunst. Om een lang verhaal kort te maken... Als fotografie begonnen is met schilderkunstige middelen, is dan het 'naschilderen van een foto' een transformatie te noemen? We zouden de volgende proef kunnen doen... Een bekend fotograaf... (Rineke D, of Erwin O, of Theo J) fotografeert in een museum nauwkeurig alle schilderijen van Luc T. Vervolgens bewerkt de fotograaf de foto's een beetje en stelt de fotograaf die foto's ten toon als zijnde zijn eigen werk. Benieuwd hoe Luc T. dat zou vinden. P.S. Er zijn mensen die vinden dat het begin vd fotografie ligt bij de 'grot van Plato', maar volgens mij is dat nu weer het begin vd bioscoop.

 


Gast

#19

2015-02-12 19:45

Merkwaardig vonnis. Ook al heeft Tuymans de foto als inspiratie gebruikt, het uiteindelijk verschil is dat hij een schilderij maakte en de foto nog steeds de foto is. Qua textuur, lijnvoering e.d. is een schilderij in mijn ogen heel anders. Als ik de fotografe was zou ik me vereerd voelen dat ik zo"n inspirerende uitwerking heb op anderen. Ik zelf schilder graag bomen, meestal nav een foto. De boom protesteert nooit! (ha, ha)
Alles is al in de wereld voorradig, de een wordt zus en de ander wordt zo geïnspireerd. De foto is mooi, het schilderij ook, maar simpelweg anders.
Het een is voor mij duidelijk een schilderij, het ander duidelijk een foto. Jammer, ik hoop dat er recht gedaan wordt aan verschillende kunstuitingen. De aanleiding is simpelweg aanwezig in de wereld. Hoe dan ook.

oblomov

#20 Een reactie op #19

2015-02-13 21:07

De fotografe was misschien wel vereerd geweest ALS Tuymans het haar van te voren had gevraagd, MAAR hij heeft dat niet gedaan. Dat was bij een onbeduidende, naamloze foto’s nog daar en toe, doch het betreft hier een niet onbekende fotografe, die haar brood verdiend met het maken van foto's. Op de foto was copyright van toepassing. In plaats dat Tuymans het in de minne probeert te schikken, laat hij het tot een rechtszaak komen. Hoe arrogant kan men zijn. Gelukkig was daar de rechter.

Nu probeert hij in allerlei media, met steun van prominenten en een badinerende houding ten aanzien van de fotografe, alsnog zijn gelijk te halen. Wat een blaaskaak, bah. 

Karin

#21 Een juridische analyse van het vonnis Tuymans/Van Giel door Bart Van Besien

2015-02-19 09:53

Op de site van HARTmagazine verscheen onlangs volgende bijdrage:

"EEN ANDERE KIJK OP HET VONNIS TUYMANS-VAN GIEL
Gepubliceerd op: 18 februari 2015
Pleegt een schilder auteursrecht-inbreuk door zijn schilderij te baseren op een bestaande foto? Een juridische analyse van het vonnis Van Giel t. Tuymans
 
Het vonnis van de Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Antwerpen van 15 januari 2015 waarbij Luc Tuymans veroordeeld werd voor het ‘reproduceren’ van een foto van fotografe Katrijn Van Giel deed al veel stof opwaaien.
In dit artikel probeer ik een korte juridische analyse te geven van deze zaak. Ik ben het daarbij niet eens met de redenering van de Voorzitter van de rechtbank. De zaak wordt ondertussen voortgezet in hoger beroep. Het valt dus af te wachten wat de uiteindelijke uitkomst van deze zaak zal zijn.
 
Een korte schets van de feiten
Fotografe Katrijn Van Giel maakte een foto van politicus Jean-Marie Dedecker, op de avond dat deze een eclatante verkiezingsnederlaag leed. Luc Tuymans maakte op basis van deze foto een schilderij dat hij de titel meegaf ‘A Belgian Politician’. Katrijn Van Giel vond dat Luc Tuymans – die geen toestemming had gevraagd en de naam van de fotografe nergens vermeldde - hierdoor een inbreuk pleegde op haar auteursrechten en vorderde een stopzetting van de inbreuk op verbeurte van een dwangsom van 500.000 euro per inbreuk.
 
Is het schilderij van Luc Tuymans een parodie (en dus een uitzondering op het auteursrecht)?
Luc Tuymans erkende dat de foto van Van Giel de inspiratiebron was voor zijn schilderij, maar vond dat het schilderij een ‘parodie’ was en dus geen inbreuk op het auteursrecht.
Het Belgische auteursrecht bepaalt inderdaad dat er uitzonderingen zijn waar gebruikers van een beschermd werk géén toestemming moeten vragen aan de auteur om het werk te mogen reproduceren. De ‘parodie’ is één van die wettelijk voorziene uitzonderingen op het auteursrecht (zie artikel XI.190, 10e van het Belgische Wetboek Economisch Recht).
De vraag is dus of het schilderij van Luc Tuymans kan beschouwd worden als een ‘parodie’, wat dan meteen betekent dat het schilderij geen inbreuk vormt op de auteursrechten van Katrijn Van Giel.
 
Het begrip ‘parodie’ volgens het Hof van Justitie van de EU
Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft enkele maanden geleden een belangrijke uitspraak gedaan in verband met het begrip ‘parodie’ (arrest Deckmyn t. Vandersteen, 3 september 2014, C-201/13, ook wel het Deckmyn-arrest of Suske en Wiske-arrest genoemd).
In dit arrest besliste het Hof van Justitie dat er (slechts) twee essentiële kenmerken zijn van een ‘parodie’, namelijk (1) dat er een nabootsing is van een bestaand werk met duidelijke verschillen met het bestaande werk, en
(2) dat aan humor wordt gedaan of spot wordt gedreven.
Het Hof van Justitie verduidelijkte nog dat het niet vereist is dat de parodie een eigen oorspronkelijk karakter (of originaliteit) heeft. Ook niet vereist is dat de parodie redelijkerwijze niet aan de auteur van het oorspronkelijke werk kan worden toegeschreven (verwarringsgevaar is dus niet relevant). Evenmin is het een voorwaarde dat de parodie betrekking heeft op het oorspronkelijke werk zelf (de parodie kan dus ook gericht zijn op iets of iemand anders dan het geparodieerde werk), of dat de bron van het geparodieerde werk vermeld wordt.
 
Het begrip ‘parodie’ volgens de Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg van Antwerpen
De Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Antwerpen hanteert blijkbaar een totaal andere definitie van het begrip “parodie” en houdt dus geen rekening met het recente Deckmyn-arrest van het Hof van Justitie van de EU.
De Voorzitter in de zaak Van Giel t. Tuymans stelt bijvoorbeeld als voorwaarde dat de parodie “onbetwistbaar voorhanden” moet zijn en dat “hoedanook duidelijk moet blijken dat het enige doel de spot, parodie of sarcasme is”. Dit is niet in overeenstemming met het Europese Deckmyn-arrest. Humor of spot kan m.i. ook subtiel gebeuren – dit hoeft er niet al te dik op te liggen – zodat deze voorwaarden misplaatst lijken. De Voorzitter in de zaak Van Giel t. Tuymans stelt ook als voorwaarde dat het moet gaan om “een vervormde weergave van het oorspronkelijke werk”. Ook dit is in strijd met het Deckmyn-arrest. Uit dit arrest blijkt immers dat de parodie géén betrekking moet hebben op het oorspronkelijke werk zelf, en dat een kunstenaar dus een beschermd werk kan gebruiken voor een parodie die geen verband houdt met dat werk maar met iets externs.
 
Twee relevant criteria
Eigenlijk had de Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg enkel deze twee voorwaarden moeten checken:
Vertoont het schilderij van Tuymans duidelijke verschillen met de foto van Van Giel? en
Doet het schilderij van Tuymans aan humor of spot?
 
Wat het eerste criterium betreft, vermeldt de rechter vooral wat de gelijkenissen zijn tussen beide werken (dezelfde kadrering, onderwerp, belichting, enz.). De rechter checkt volgens mij onvoldoende wat de eventuele verschillen zijn (nochtans is dit het relevante criterium). Dat er gelijkenissen zijn tussen beide werken lijkt vrij evident bij een parodie, de taak van de rechter was echter om te antwoorden op de vraag of er ook voldoende verschillen zijn. De Voorzitter vermeldde wel dat de achtergrond van het schilderij niet zwart was zoals de achtergrond van de foto, maar vond dat dit geen afbreuk deed aan de gelijkenissen, zonder hier verder op in te gaan. Nu kan het volgens mij best zijn dat er inderdaad onvoldoende “duidelijke verschillen” waren tussen het schilderij en de foto, maar dan had ik graag een gemotiveerde uiteenzetting van de rechter hierover gelezen.
 
Wat het tweede criterium betreft, moet de rechter checken of het schilderij ‘humor’ of ‘spot’ bevat. Het lijkt mij niet evident dat een rechter hier een grote zeggingskracht over krijgt. Humor of spot is namelijk iets zeer persoonlijks en subjectiefs. Men kan zich de vraag stellen of een rechter überhaupt hierover moet oordelen. De Voorzitter verweet aan Tuymans dat zijn schilderij niet rechtstreeks gericht was op de foto van Van Giel, waar het Europese Hof van Justitie duidelijk gesteld heeft dat dit geen relevant criterium is voor een parodie. Ook verweet de Voorzitter aan Tuymans dat zijn schilderij geen ‘clowneske’ of ‘sardonische’ kenmerken heeft, hetgeen al evenmin een voorwaarde zou mogen zijn voor een parodie.
 
Evenwicht tussen auteursrecht en artistieke uitingsvrijheid
Volgens het Deckmyn-arrest moet er trouwens steeds een correct evenwicht gevonden worden tussen enerzijds het auteursrecht en anderzijds de vrijheid van meningsuiting (inclusief artistieke uitingsvrijheid). De Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg lijkt deze evenwichtsoefening niet te maken. De vraag of een kunstenaar in zijn of haar artistieke uitingsvrijheid begrensd is door bestaande werken van andere kunstenaars is nochtans een vrij fundamentele vraag. Het valt dan ook te betreuren dat de rechter hier geen woorden aan vuil maakte.
Tenslotte lijkt het mij onnodig om voor deze feiten een stakingsbevel en dwangsom (van 500.000 euro per overtreding!) op te leggen. Ook dit deel van het vonnis lijkt mij onvoldoende onderbouwd en in strijd met het proportionaliteitsbeginsel. De Voorzitter had perfect minder ingrijpende maatregelen kunnen opleggen zoals een verplichte naamsvermelding van Katrijn Van Giel als auteur van de foto of een verplichte billijke vergoeding voor de fotografe.
 
Conclusie:
In de praktijk is het vaak moeilijk om een correcte afweging te maken tussen de belangen van auteurs/kunstenaars en de belangen van andere auteurs/kunstenaars die bestaande werken gebruiken voor de creatie van nieuwe werken. Dit is specifiek relevant voor “appropriation artists” zoals Luc Tuymans. Het is natuurlijk perfect toegelaten om inspiratie op te doen bij een ander. Zo kan een kunstenaar bijvoorbeeld vrijelijk ideeën, stijlen, concepten, enz. overnemen. Maar er zijn wel degelijk grenzen aan wat en hoeveel je kan overnemen, zeker als het om vormelijke en originele elementen gaat. De parodie-uitzondering is bedoeld om deze evenwichtsoefening mede mogelijk te maken. De rechtbanken moeten dergelijke gevallen steeds geval per geval beoordelen, rekening houdend met de concrete feiten en omstandigheden van de zaak.
De Voorzitter van de Rechtbank in de zaak Van Giel t. Tuymans heeft volgens mij zijn uitspraak niet op correcte wijze onderbouwd en houdt onvoldoende rekening met de ontwikkelingen van het auteursrecht op Europees niveau.
Daarmee wil ik niet beweren dat de vaststelling dat er een auteursrechtinbreuk was op zich ook verkeerd is. Dit zal moeten blijken uit de uitspraak van het Hof van Beroep. Het lijkt mij vooral relevant of Luc Tuymans al dan niet kan aantonen dat zijn schilderij voldoende “duidelijke verschillen” vertoont met de foto waarop hij zich gebaseerd heeft. Dit is een feitenkwestie die volgens mij meer afhangt van kunst-kritische argumenten dan van juridische argumenten.
 
Tenslotte wil ik nog volgende bedenking meegeven. Indien Luc Tuymans contact had opgenomen met Katrijn Van Giel (en toestemming had gevraagd of een redelijke vergoeding had betaald), had hij ongetwijfeld veel misverstanden en irritaties kunnen vermijden. Dit lijkt mij sowieso de meest hoffelijke en respectvolle houding, zeker omdat zijn schilderij als parodie blijkbaar niet gericht was op de foto van Van Giel zelf, maar eerder bedoeld was als een vorm van maatschappijkritiek. Ik besef natuurlijk dat deze bedenking geen juridisch argument inhoudt, en dat het juridisch gezien juist wel belangrijk is dat je géén toestemming moet vragen om een parodie te mogen maken (aangezien de kans groot is dat die geweigerd wordt en dit het begrip parodie zou uithollen).
 
Bart Van Besien
Advocaat
Sirius Legal
Bartvb(at)siriuslegal.be"

Gast

#22

2015-02-21 13:39

Een werk dient uiteraard altijd beschermd te worden tegen plagiaat maar als alles voor het minste beschouwt wordt als plagiaat is dit niet meer werkbaar. Deze petitie is zeer waardevol om dit onderwerp eens in de aandacht te brengen.

Gast

#23

2015-02-24 14:51

Een schilderij van een foto namaken kan nooit plagiaat zijn. Een foto is nameijk iets geheel anders als een schilderij.

Gast

#24

2015-03-06 06:23

Het is een vertaling naar een totaal ander medium.

Gast

#25

2015-04-08 07:53

Omdat dit spijkers op laag water zoeken is. Op deze wijze kun je dagelijks wel een x aantal processen gaan voeren world-wide. Kunst is interpretatie.